Thái Độ Quyết Định Thành Công

MỞ ĐẦU BÀI HỌC TỪ TRƯỜNG ĐỜI

Tôi có một sở thích là được quan sát những người xung quanh, đặc biệt những người thành công – thành công trong sự nghiệp cũng như trong các mối quan hệ xã hội. Cũng vì thế mà tôi nhận ra rằng, thành công không tự đến và con người cũng không chạm vào thành công một cách tình cờ. Để có được nó, mỗi người cần chuẩn bị cho mình một số tiền đề nhất định, thêm vào đó là những cố gắng và nỗ lực không ngừng. Một người luôn khát khao tận hưởng hạnh phúc bao giờ cũng nhạy bén trong việc nắm bắt cơ hội. Tương tự, mỗi người trong chúng ta đều có thể đạt được thành công nếu biết hình thành và phát huy thái độ nghiêm túc, đúng đắn cho bản thân.

Một trong những thói quen của tôi từ thời còn đi học là đến sân bay và tìm một băng ghế gần những con đường lớn. Có thể bạn cho đó là thói quen kỳ lạ nhưng với tôi, nó là một phần không thể thiếu trong suốt thời niên thiếu, và một phần con người tôi cũng hình thành nên từ đó. Ngồi trên băng ghế, tôi lặng lẽ quan sát mọi người.

Có khi, tôi dõi mắt theo một doanh nhân đang vội vã đến cuộc hẹn. Tôi chú ý cách ăn mặc, phong thái và cách nói chuyện của ông khi tiếp xúc với những người xung quanh, qua đó đoán xem ông ấy đang nghĩ gì, tâm trạng như thế nào: lo lắng, vui vẻ hay thất vọng. Cũng có khi, tâm trí tôi lại bị cuốn hút theo hình ảnh một phụ nữ lạ đang dắt đứa con nhỏ. Tương tự, tôi cố phân tích từ dáng đi, điệu bộ đến nét mặt cô ấy. Cô ấy đang vội vàng hay điềm tĩnh, mệt mỏi hay phấn chấn về những điều sắp diễn ra?

Tôi đã quan sát rất nhiều gương mặt. Có khi đó là những thực tập sinh trẻ tuổi, có khi là các kỹ sư, nhân viên hàng không, hoặc hành khách mỗi khi họ đi ngang qua tôi. Nhìn cách đi đứng, cách giao tiếp, thậm chí là ánh mắt của họ khi trò chuyện, cách họ chào đón hay đưa tiễn người thân, bè bạn, tôi dần nghiệm ra nhiều điều thú vị. Quan trọng nhất, qua họ tôi chợt nhận ra rằng, có những điều tưởng chừng rất bình thường nhưng lại chính là bí quyết đưa người ta đến thành công.

Đằng sau mỗi cuộc đời đều có một câu chuyện chưa được kể – câu chuyện về sự thành – bại trong cuộc sống, câu chuyện về niềm vui, nỗi bất hạnh từng trải qua. Tất cả đều phụ thuộc vào thái độ và quan điểm của mỗi người.

Đừng bao giờ ngừng học hỏi. Hãy xem đó là sự nghiệp chúng ta cần theo đuổi suốt cuộc đời. Việc học không nhất thiết bó buộc trong phạm vi trường lớp mà rộng hơn là học hỏi ngay những gì đang diễn ra hằng ngày, quanh ta. Hãy khám phá những điều diệu kỳ của cuộc sống, chúng sẽ đưa lại cho bạn những cơ hội mới, bỏ lại sau lưng mọi vấp ngã và thất bại, giúp bạn phát huy khả năng và thiên hướng của bản thân. Một ngày nào đó, bạn sẽ mỉm cười hạnh phúc vì những gì mình đạt được.

Người sáng suốt xem khó khăn là bàn đạp để tiến xa hơn.

Trái lại, kẻ nhu nhược lấy đó làm lời bào chữa cho sự thất bại của mình.

Ý nghĩa của chiếc đai trắng

Tôi từng đọc một cuốn sách nói về Jigoro Kano – người sáng lập phái võ Judo. Ấn tượng của tôi về ông là một con người đầy quyết tâm, kiên trì và ham học hỏi. Có thể nói, ông chính là tấm gương sáng để các thế hệ sau noi theo.

Thuở nhỏ, Kano là một cậu bé thông minh, hiền lành nhưng ốm yếu, thường bị bạn bè bắt nạt. Từ mặc cảm về sự yếu kém của mình, Kano sớm nuôi ước vọng trở thành một người khỏe mạnh, đầy sức lực để không bị người khác xem thường. Cuộc đời ông là một cuộc hành trình không ngừng tìm kiếm và tập luyện.

Kano miệt mài nghiên cứu những thế võ cổ xưa tưởng chừng đã thất truyền và kết hợp chúng với những thế hiện đại tạo nên môn võ Judo ngày nay. Không chỉ có công sáng lập, Kano còn có công rất lớn trong việc phổ biến môn võ ấy ra thế giới. Judo trở thành môn võ châu Á đầu tiên được đưa vào Thế vận hội Olympic và là môn không thể thiếu đối với cảnh sát Nhật Bản. Năm 1932, môn Judo được Bộ Giáo dục Nhật Bản chính thức đưa vào giảng dạy tại các trường tiểu học và trung học.

Bên cạnh công lao trong lĩnh vực võ thuật, Kano còn được mọi người tôn sùng trên nhiều lĩnh vực chính trị, xã hội khác. Ông luôn nỗ lực hết mình và không ngừng tìm kiếm những tinh hoa làm giàu cho đất nước và con người Nhật Bản.

Kano khiến người ta kính phục hơn nữa ở bản tính hết sức khiêm nhường. Chuyện kể rằng, trước khi qua đời, Kano cho gọi các môn đồ của mình và trăn trối lại rằng: “Khi ta qua đời, đừng chôn ta với chiếc đai đen, mà hãy chôn ta với chiếc đai trắng”.

Trong võ thuật Judo, hệ thống đai đẳng gồm bảy cấp, trong đó đai trắng là cấp thấp nhất dành cho những người mới nhập môn, ngược lại, đai đen dành cho những người đã đạt đến đẳng cấp cao nhất.

Kano là tấm gương về sự khiêm tốn mà mỗi chúng ta cần học tập. Tinh thần tự đào luyện bao giờ cũng là yếu tố quyết định thành công. Ngay cả khi đã trở thành một chuyên gia trên lĩnh vực nào đi nữa, chúng ta cũng đừng bao giờ thôi học hỏi. Ngừng học hỏi, ta sẽ dần trở nên xơ cứng, bảo thủ và tự đánh mất vị thế của mình.

Những con người đáng ngưỡng mộ

Nếu ai đó hỏi “Thần tượng của bạn là ai?”, tôi sẽ không do dự đáp rằng, đó là Wendy Stoker và Thomas Alva Edison.

Trước hết, tôi muốn nói về Wendy – một học sinh của trường Trung học Trung Đông. Khi tốt nghiệp, cô bé chỉ đạt điểm trung bình khiêm tốn là 3,5. Sau đó, Wendy vào đại học, cô tham gia rất nhiều hoạt động thể thao của trường và các phong trào khác của học sinh, sinh viên. Tuy nhiên, điều tôi ngưỡng mộ nhất ở Wendy là khả năng đánh máy với tốc độ 40 từ/một phút ngay từ khi là một sinh viên năm nhất.

Tôi quên chưa nói với bạn Wendy Stoker bị khuyết tật bẩm sinh. Cô ấy không có tay! Điều kỳ diệu cô ấy làm nên bằng những ngón chân của mình.

Yếu tố nào đã tạo nên một con người với ý chí phi thường không gì có thể khuất phục như vậy? Trước khi đi vào vấn đề này, tôi muốn nói đến thần tượng thứ hai của tôi – Thomas Alva Edison.

Thomas Alva Edison là người đã phát minh ra bóng đèn điện, máy quay phim và bình ắc-quy dùng cho xe hơi. Nơi làm việc của Edison là một khu nhà đơn sơ và cũ kỹ. Ở đó, ông cùng người con trai miệt mài nghiên cứu từ sáng đến tận khuya với mong muốn những phát minh của họ ngày càng hoàn thiện. Một buổi tối, khi đang cố gắng tìm ra phương pháp duy trì khả năng nạp điện cho bình ắc-quy thì những hóa chất – do tiếp xúc với nhau – bất ngờ nổ và bùng cháy. Ngọn lửa nhanh chóng thiêu rụi các dụng cụ thí nghiệm và lan ra cả ngôi nhà.

Phát hiện đám cháy từ ngôi nhà, con trai của Edison lập tức chạy về để cứu cha vì sợ ông sẽ liều lĩnh cứu lấy những công trình cả đời đã nghiên cứu. Anh chạy vòng quanh ngôi nhà và cầu nguyện cha mình đã sớm thoát khỏi đám cháy. Đến lần thứ hai, anh thở phào nhẹ nhõm khi thấy cha đang đứng ở một góc khuất. Bàn tay ám đầy khói, mái tóc sậm màu vì tro bụi, ánh mắt ông dõi về phía ngọn lửa đang thiêu rụi các công trình thí nghiệm của mình.

Con trai của Edison bật khóc trong nỗi xúc động:

– Cha, con đã rất sợ khi nghĩ cha không thể thoát được.

Mắt vẫn nhìn về đám cháy, Edison nói với con: – Con trai, hãy gọi mẹ lại đây.

– Sao vậy cha?

Edison quay lại và nháy mắt với con:

– Vì mẹ con sống ở một ngôi làng nhỏ và bà ấy chưa từng thấy một đám cháy như thế này bao giờ.

Sau khi ngọn lửa được dập tắt, ngôi nhà trở thành một đống đổ nát và méo mó. Edison quay sang con rồi hỏi:

– Con có biết vùng này ai có máy kéo không?

– Con biết, nhưng để làm gì vậy cha?

– Vì chúng ta cần xây lại một nơi làm việc mới con ạ. Đã đến lúc rồi.

Điều gì khiến cho Wendy Stoker và Thomas Alva Edison vững vàng và lạc quan đến vậy? Và đâu là động lực khiến họ có thể vượt qua mọi khó khăn ngăn trở trước mắt?

Câu trả lời nằm ở thái độ của họ. Thái độ là yếu tố quyết định tất cả. Mỗi người đều có quyền nắm giữ và kiểm soát một thái độ sống riêng cho bản thân. Nó là yếu tố còn quan trọng hơn cả học thức, ngoại hình và tiền bạc. Chính thái độ sẽ quyết định bạn được mọi người yêu quý hay ghen ghét, xem thường. Nó là yếu tố kéo mọi người lại gần bạn hay đẩy họ ra xa bạn.

Bên cạnh đó, thái độ còn quan trọng hơn cả những kỹ năng cần thiết để đạt được thành công. John D. Rockefeller từng nói: “Tôi đánh giá cao người vừa có năng lực vừa có thái độ hợp tác tốt với mọi người hơn bất kỳ khả năng vượt trội nào khác mà họ sở hữu”. Giữ cho mình một thái độ đúng đắn cũng có nghĩa bạn đang phát huy một cách cao nhất tài sản quý báu của mình.

Điều quan trọng không phải là gia đình bạn đang lâm vào tình trạng khó khăn như thế nào, ông chủ của bạn đối xử với bạn ra sao hay bạn kiếm được bao nhiêu tiền. Cái quan trọng hơn nhiều chính là thái độ của bạn với gia đình, với những vấn đề của bản thân, với quyền lực và tiền bạc. Thái độ tạo nên mọi sự khác biệt trên thế giới này.

Khó khăn thử thách trong cuộc sống là điều không thể tránh khỏi. Điều đáng nói là những người sáng suốt sẽ biến khó khăn thành kinh nghiệm sống, là bàn đạp để tiến xa hơn. Trái lại, kẻ nhu nhược lại lấy đó làm lời bào chữa cho thất bại của mình.

Người ta thật có lý khi cho rằng: “Cuộc sống chỉ có 10% là tạo hóa dành cho bạn, còn lại 90% là thái độ của bạn đối với chúng như thế nào”. Cũng chính từ thái độ, phẩm chất và nhân cách con người được hình thành.

Tạo thiện cảm

Ở Hawaii, chúng tôi có truyền thống trao tặng vòng hoa cho người khác để bày tỏ sự thân thiện, lòng biết ơn, lời chào tạm biệt, hoặc cũng có khi là sự hiếu khách.

Vòng hoa thường được mang vào cổ. Nó được kết từ nhiều loại hoa khác nhau – hoa pikake, plumeria, hoặc pua kenikeni Mỗi loài mang một mùi hương riêng – đặc trưng của xứ sở Hawaii xinh đẹp. Có khi đó là hương thơm thoang thoảng, ngọt ngào, có khi lại là mùi hương ngào ngạt khiến lòng người ngây ngất. Đeo vòng hoa trên người, đi đến đâu không khí xung quanh cũng như lắng đọng, dịu dàng đến lạ.

Điều này khiến tôi chợt có một liên tưởng: thái độ của con người cũng giống như vòng hoa ấy. Mỗi người đều sở hữu một vòng hoa cho riêng mình. Việc kết lên đó loài hoa nào phụ thuộc vào quyền chọn lựa của chúng ta. Một tâm hồn tinh tế kết hợp với đôi tay khéo léo sẽ làm nên một vòng hoa thắm sắc, ngát hương. Tương tự, luôn giữ cho mình thái độ sống tích cực, hòa nhã, vui vẻ, tràn đầy tin yêu, ta sẽ trở nên đáng yêu và đón nhận được nhiều yêu thương hơn từ những người xung quanh.

Nói cách khác, dù muốn hay không thì trong mỗi chúng ta đều tồn tại cả mặt tốt lẫn mặt xấu. Biết phát huy mặt tích cực và loại bỏ mặt tiêu cực chính là bí quyết đưa chúng ta đến thành công.

Thái độ ảnh hưởng đến sức khỏe

Khi căng thẳng hay mệt mỏi, cơ thể bạn sẽ tiết ra kích thích tố adrenaline. Chất này được di chuyển vào máu, làm tăng tốc mọi hoạt động cũng như cảm xúc của bạn. Cụ thể hơn, nó sẽ khiến hoạt động của tim được tăng cường, năng lượng trong bạn bùng nổ và cường độ làm việc sẽ tăng lên một cách nhanh chóng.

Một lần, trong lúc chạy bộ, tôi băng qua một khoảng sân trống mà không biết bên kia rào chắn là hai con chó giống Đức khổng lồ – loài chó với những chiếc răng nanh dữ tợn. Thoáng thấy bóng tôi, chúng nhảy xộc lên và cất tiếng sủa ầm ĩ. Giật thót người, tôi hoảng sợ bỏ chạy trước hai con vật to lớn đang chực nhảy xổ vào mình. Cứ vậy, ba chân bốn cẳng, tôi cố thoát thật nhanh mà quên mất rằng giữa tôi và chúng vẫn còn hàng rào chắn.

Adrenaline là một chất kích thích mạnh. Tuy nhiên, nếu nó liên tục được tiết ra thì cơ thể chúng ta sẽ gặp nhiều bất lợi. Tương tự, một thái độ không tốt cũng khiến cơ thể rơi vào trạng thái không ổn định và luôn đặt chúng ta vào thế phòng thủ. Chẳng hạn, khi bạn giữ một thái độ không tốt, từng lượng nhỏ adrenaline sẽ liên tục được đẩy vào máu, bạn sẽ trở nên cáu bẳn, khó chịu. Thậm chí cho dù mỗi đêm ngủ đủ tám tiếng đi nữa, sáng hôm sau thức dậy, bạn vẫn có thể cảm thấy mệt mỏi, uể oải.

Các nhà nghiên cứu y học khẳng định: Sự mệt mỏi và căng thẳng gây hại cho cơ thể nhiều hơn chúng ta vẫn tưởng. Về mặt sinh lý, chúng ta bị tác động bởi nhiều yếu tố như nỗi sợ hãi, sự bất an hay bế tắc trước các vấn đề không tìm ra cách giải quyết. Khi đó hệ miễn dịch sẽ yếu đi, khả năng chống đỡ đối với một số virus và bệnh tật sẽ giảm xuống.

Trường hợp của bạn tôi dưới đây có thể xem là một trong những trường hợp thường gặp trong cuộc sống.

Anh ấy là người rất chăm lo cho sức khỏe của bản thân. Hàng ngày, anh chỉ ăn những thức ăn tốt nhất, tập luyện thể thao đều đặn và kiểm soát lượng cholesterol (chất béo gây xơ cứng động mạch). Tuy nhiên, anh lại mắc phải một căn bệnh trầm kha – bệnh lo lắng. Anh lo lắng từ những chuyện nhỏ nhặt nhất đến những chuyện to lớn sắp diễn ra trong tương lai. Tất cả những lo lắng ấy vây chặt tâm hồn anh tưởng chừng đến ngạt thở. Căng thẳng về tinh thần khiến anh ngày càng sụt giảm nghiêm trọng về thể chất. Dù chỉ mới 52 tuổi nhưng trông anh không khác nào người ngoài 60. Đáng buồn hơn, tình trạng quá căng thẳng khiến anh phải trả giá bằng sự tan vỡ của một mối quan hệ lẽ ra rất tốt đẹp: hôn nhân.

Anh bạn tôi qua đời khi chưa tròn 60 tuổi. Mặc dù chăm chút cho thể chất rất kỹ lưỡng nhưng anh lại bỏ qua một yếu tố đặc biệt quan trọng: đời sống tinh thần, mà biểu hiện chính là thái độ sống. Thái độ bi quan, âu lo không nguôi đã cướp mất những năm tháng lẽ ra anh được sống trong sự bình yên và thỏa mãn.

Nghiên cứu cho thấy, kích thích tố adrenaline có trong máu sẽ làm tăng lượng cholesterol lên 40%. Trong cuộc sống, nhiều người sẵn sàng tuân theo những chế độ ăn nghiêm ngặt và uống thuốc liên tục nhằm giảm lượng cholesterol, nhưng họ lại quên mất một điều đơn giản rằng, thái độ sống chính là phương thuốc hiệu nghiệm nhất.

Có thể nói tình trạng sức khỏe phụ thuộc vào nguồn dinh dưỡng bạn nạp vào cơ thể nhưng thực tế, những gì đang chi phối tâm hồn bạn mới là yếu tố quyết định.

Đâu là yếu tố phân biệt giữa một cuộc sống vô ích, phù phiếm và một cuộc sống thiết thực, làm đẹp cho đời?

Để trả lời câu hỏi này, trước hết, bạn cần nhận biết hai quyết định quan trọng nhất trong đời sống của mình. Đầu tiên là quyết định về mục tiêu phấn đấu. Không có mục tiêu, cuộc sống của bạn sẽ trở nên trôi nổi, vô định. Quyết định quan trọng thứ hai đó là lựa chọn thái độ sống – yếu tố quan trọng phân biệt bạn đang sống hay đang tồn tại.