Ma Nữ của Laplace

***

Reviewer: Điền Yên

Tôi khá phân vân trước khi đọc Ma nữ của Laplace vì cái đoạn giới thiệu ở bìa 4 sách. Cái gì mà cô gái biến mất, vòi rồng rồi thì tương lai nhân loại. Tôi đã tưởng tượng bối cảnh người ngoài hành tinh xâm chiếm trái đất không thì cũng là AI gì gì đó. Lẽ nào Keigo đã bay sang cả thể loại viễn tưởng? Đắn đo một hồi rồi tôi cũng quyết định đọc Ma nữ trước Trứng chim vì dàn trang nó đẹp hơn.

Vẫn như đa số tác phẩm khác, mở đầu truyện là màn giới thiệu một loạt nhân vật và một loạt câu chuyện tưởng như chẳng liên quan gì đến nhau: một đạo diễn nổi tiếng đi nghỉ suối nước nóng cùng cô vợ trẻ đẹp bị chết vì nhiễm độc H2S, mặc dù cái chết hoàn toàn là do hiện tượng tự nhiên nhưng vẫn có quá nhiều điểm kỳ lạ nên theo thông lệ là sẽ có người nghi ngờ và kiên trì điều tra; một diễn viên vô danh cũng chết theo cách thức tương tự; một cô bé có mẹ bị chết vì vòi rồng; một cảnh vệ phải về vườn vì tăng axit uric máu bất ngờ nhận lời mời làm vệ sĩ cho một thiếu nữ… Các câu chuyện rời rạc dần được chắp nối vào nhau thành một bức tranh toàn cảnh thông qua điều tra của cảnh sát Nakaoka và giáo sư Aoe.

Rất nhiều người nói “nếu biết trước thế này thì tôi đã…” nhưng dự đoán được tương lai có phải điều may mắn không? “Con người mang trong mình ước mơ vì chưa biết tương lai sẽ ra sao”. Nếu không có ước mơ, chúng ta sống như chỉ chờ để chết. Thế nên nếu cho lựa chọn biết trước tương lai hoặc không, tôi sẽ chọn vế sau. Dù sao, hiện tại cũng là một món quà và vị lai là một điều bí mật.

Quay trở lại với Ma nữ của Laplace. Cội nguồn của tội ác trong tác phẩm đề cập tới một vấn đề gây tranh cãi: tội phạm có phải là bẩm sinh hay không, đặc biệt là những kẻ thái nhân cách. Có những giả thuyết cho rằng có những kẻ sinh ra đã có gen phạm tội, cấu tạo não của họ không có sự xót thương, đồng cảm nên giết chóc và hành hạ người khác với họ chẳng khác gì những việc làm bình thường như nấu ăn, xem phim. Sinh ra đã như vậy không phải lỗi của họ, vậy nếu họ phạm tội thì có bị trừng phạt không? Nếu phạm tội do bẩm sinh khuyết tật về não cũng trừng phạt thì những người đồng tính có bị trừng phạt vì “tội đồng tính” hay không, khi mà WHO đã coi đồng tính không phải bệnh mà là tự nhiên? Câu trả lời, dĩ nhiên không được tác giả đưa ra. Keigo luôn vô cùng khôn khéo trong việc đưa vấn đề cho độc giả còn mình chẳng bày tỏ gì. Kẻ thủ ác trong truyện người thì bị trừng phạt, người thì bỏ đi, một số người liên đới dù làm việc ác cũng vẫn sống nhơn nhơn. Cuộc sống luôn không công bằng và truyện của Keigo không cố gắng thay đổi điều ấy. Hầu hết bi kịch của loài người xuất phát từ lòng tham lam, sự ích kỷ, thói đố kị.
Bài học rút ra từ truyện này là nếu bạn muốn giết người mà không để lại bất kỳ dấu vết nào thì cách tốt nhất là lợi dụng thiên tai để người đó chết vì thiên tai, để làm được việc này thì hoặc bạn hên hoặc bạn có một trí tuệ siêu phàm, có thể căn cứ vào các dữ liệu trong quá khứ mà dự đoán tương lai.

Truyện rất cuốn hút, tình tiết lồng ghép luôn là thế mạnh vô địch của Keigo. Nhưng trong Ma nữ của Laplacd, tôi vẫn thấy thiêu thiếu điều gì đó khiến tôi không thể chấm cuốn này xuất sắc.

Chấm điểm: 8-/10

***

***

Madoka tỉnh giấc vì một cơn rung nhẹ. Vừa mở mắt đã thấy ngay một vật là lạ trước mặt mình. Phải mất một lúc Madoka mới nhận ra đó là phần nóc của một chiếc xe hơi. Ngay sau đó Madoka nhớ ra việc mình đã tới cửa hàng cho thuê xe cạnh sân bay Asahikawa. Nhưng Madoka không thể nhớ nổi mình đã leo lên chiếc xe nào. Vì xe chạy chưa lâu thì Madoka bị cơn buồn ngủ tấn công và ngả lưng ở băng ghế sau rồi.
Uhara Madoka chậm rãi ngồi dậy, ngắm nhìn khung cảnh ngoài cửa xe. Xung quanh họ là cánh đồng bát ngát, những ngôi nhà kính nối tiếp nhau. Xa xa có thể thấy thấp thoáng những ngọn đồi.
“Con ngủ say thật.” Mina, mẹ cô bé, từ ghế lái ngoảnh lại nói. “Mẹ cứ lo con sẽ trở mình rồi ngã phịch khỏi ghế đấy.”
“Chúng ta đang ở đoạn nào rồi mẹ?”
“Sắp tới nơi rồi. Tầm hai mươi phút nữa là đến.”
“Con ngủ lâu thế rồi cơ à.” Madoka chớp chớp, rồi dụi mắt. Quê ngoại Madoka cách sân bay khoảng ba tiếng lái xe.
Sau khi thấm họng với nước trà đóng chai, Madoka lấy gương từ chiếc xắc tay ra. Cô bé cần kiểm tra xem tóc mình có bị mất nếp sau giấc ngủ không. Bố thường tròn mắt hỏi một đứa nhóc mới học tiểu học như Madoka mà khi nào cũng mang theo gương bên mình cơ à, nhưng với một cô bé thì đây là chuyện đương nhiên.
Khi Madoka vừa nhìn vào gương, chợt thấy thân xe rung lắc hai bên. “Ơ? Sao thế này?”
“Gió đấy.” Mina nói. “Hôm nay gió mạnh lắm.”
“Mẹ nhắc con mới nhớ, máy bay hôm nay cũng hơi rung mẹ nhỉ.”
“Ừ. Vào mùa này, khí quyển vùng này hay mất ổn định.”
Mina tuy tốt nghiệp khối văn học, nhưng dùng những từ ngữ chuyên ngành tự nhiên hết sức lưu loát. Có lẽ là do ảnh hưởng của chồng. Bố của Madoka là bác sĩ mà.
Sau đó, xe thong thả chạy qua một con đường nữa, chẳng mấy chốc khung cảnh quen thuộc đã dần hiện ra. Bên phải đường là cánh đồng bao la trải rộng, bên trái là các tòa nhà công xưởng. Ngay cạnh công xưởng là một công viên tổng hợp, nếu phóng tầm mắt về phía trước sẽ thấy một bãi trượt tuyết nhỏ do thành phố quản lý. Mới đầu tháng Mười một nên vẫn chưa có tuyết.
Sau khi đi qua vùng đó, nhà cửa và quán xá nhiều dần lên, cuối cùng cũng ra dáng phố thị. Tuy nói vậy nhưng nó cũng chỉ là một khu phố nhỏ. Trường tiểu học, cấp hai và cấp ba nằm gọn trong một chu vi chỉ vài trăm mét.
Mina xoay tay lái hết cỡ. Chiếc xe thuê ngoặt trái nơi góc đường có cửa hàng mì soba, rồi nhanh chóng dừng lại trước cửa một ngôi nhà gỗ vuông vắn.
Madoka xuống xe, nhấn chuông gọi cửa. Mina mở khoang sau xe, dỡ hành lý xuống.
Cửa vào nhà nhanh chóng mở ra, bà ngoại Yumiko của Madoka xuất hiện.
“Ôi, Madoka đấy à? Cháu mau lớn quá!”
Yumiko bước như nhảy xuống bậc thang, tà áo cardigan màu hồng phất phơ. Bà chưa tới bảy mươi, chân tay hãy còn khỏe mạnh.
“Cháu chào bà.” Madoka cúi đầu.
“Xa thế mà cháu tới tận đây thăm bà à. Có mệt không cháu?”
“Dạ không, cháu ngủ nên không mệt chút nào ạ.”
“Con mới là người mệt này. Mẹ mang cái này vào đi.”
Mina nói với mẹ ruột cộc lốc, tay đưa ra một túi giấy và túi xách. “Con đi đậu xe ở bãi đậu mọi khi rồi về ngay.”
Trước mẹ ruột, Mina lập tức trở nên kẻ cả. Có lẽ đó cũng là một dạng được chiều quá sinh hư. Yumiko nói bà biết rồi, và vui vẻ làm theo.
Tháng Mười một ở Hokkaido thật lạnh. Madoka chỉ khoác một áo nỉ có mũ ngoài chiếc áo phông dài tay. Trước khi để Yumiko phải giục, Madoka đã chạy lên bậc thang tới cửa nhà rồi.
Tại phòng khách hướng ra vườn, vừa uống tách trà Yumiko pha cho, Madoka vừa kể chuyện trường lớp, bạn bè. Madoka nghĩ những chuyện đó chẳng thú vị mấy, nhưng có lẽ chỉ cần nghe giọng Madoka là đủ vui rồi, nên bà vừa cười tươi vừa hưởng ứng câu chuyện của Madoka.
Chẳng lâu sau Mina cũng về tới, bắt đầu uống nước từ chai nhựa lôi trong tủ lạnh ra.
“Zentaro cuối cùng vẫn không xin nghỉ phép được nhỉ.” Yumiko hỏi Mina. Zentaro là bố của Madoka.
“Nghe nói sắp có một ca phẫu thuật quan trọng. Anh ấy nhờ con gửi lời hỏi thăm bố mẹ.” Mina vẫn đứng nguyên, trả lời.
“Nghề bác sĩ vất vả thật đấy. Không nhờ ai làm thay được hả con?”
“Hình như đây là ca phẫu thuật đầu tiên của bệnh này trên thế giới, ngoài chồng con không ai thực hiện được. Con không rõ lắm, nhưng nghe nói bệnh nhân chờ phẫu thuật là một bé trai mười hai tuổi.”
“Ôi, còn bé thế mà phải phẫu thuật ư. Tội nghiệp thằng bé. Mười hai tuổi không phải chỉ hơn Madoka hai tuổi thôi sao.”
Yumiko chớp chớp mắt nhìn Madoka.
Chuyện này Madoka nghe lỏm bố mẹ thảo luận nên đã biết sơ sơ. Cậu bé bị cuốn vào một vụ tai nạn, không hồi tỉnh được – đại khái nội dung như vậy.
“Nhưng mà thôi, hai mẹ con về chơi là tốt rồi. Mẹ với bố hôm trước còn lo Zentaro bận việc nên hai mẹ con cũng không về luôn đấy.”
“Hai người, à không, bố mẹ chỉ muốn gặp Madoka thì có.”
Trước lời lẽ hờn giận của con gái, Yumiko thản nhiên trả lời:
“Đúng đấy, chính là như vậy, điều đó không phải là đương nhiên sao.” Rồi bà nói “Nhỉ?” để tìm sự đồng tình của Madoka. Madoka cười. Được nghe những mẩu đối thoại kiểu này giữa mẹ và bà ngoại là một trong những điều cô bé mong ngóng ở chuyến đi.
Nhờ ngày kỷ niệm thành lập trường mà Madoka đang theo học, đầu tháng Mười một thường có đợt nghỉ dài ngày. Năm nay đợt nghỉ là bốn ngày. Nếu công việc của Zentaro cho phép, cả gia đình sẽ đi du lịch. Zentaro nói các năm trước đều đi Hawaii, nên năm nay anh đề nghị về thăm bố mẹ Mina. Có lẽ anh thấy có lỗi vì lâu rồi chưa đưa cháu về thăm ông bà ngoại. Nhưng rồi kế hoạch phẫu thuật đó chen vào, nên cuối cùng Zentaro không tới được.
“Bố con đâu ạ? Bố ra ngoài à?” Mina hỏi.
Yumiko đáp ông đi dự đám tang.
“Nghe nói một cán bộ ở công ty bố con làm ngày trước vừa mất. Hồi bố con còn trẻ, ông ấy đã giúp đỡ bố con nhiều. Hình như là bị ung thư, nhưng ông ấy cũng tám mươi tuổi rồi, nên không hẳn là chết trẻ.”
Hội trường tang lễ ở khu phố bên cạnh.
Đang nói dở chuyện đó thì điện thoại đặt trên kệ reo vang.
“Ô kìa, vừa nhắc xong.” Vừa nói Yumiko vừa đứng lên, nhấc ống nghe.
“Vâng, nhà Ebisawa xin nghe… Ôi quả nhiên là ông. Tang lễ kết thúc chưa ông?… Thế à. Mẹ con Mina về chơi đấy… Mà ông vừa uống rượu phải không? Ông không sao chứ?”
Mina tới gần như thể đánh hơi thấy điều gì, rồi cướp ống nghe từ tay Yumiko.
“A lô, bố ạ? Con Mina đây… Vâng, con khỏe. Mà bố ơi, không được lái xe sau khi uống rượu đâu ạ… Bố nói gì thế. Không được. Để con đi đón, bố đợi con tới nhé… Con sẽ đi xe đạp tới… Không sao đâu, chỉ khoảng ba ki-lô-mét thôi mà. Xe bố là xe Hiace đúng không ạ? Thế nên có thể chất xe đạp lên mang về được… Vâng, con biết. Con đi liền. Thế nhé.” Mina ngắt máy, thở dài nhìn mẹ. “Sao mẹ lại để bố con lái xe đi. Mẹ biết bố thế nào cũng uống say bí tỉ rồi mới về mà.”
“Mẹ biết thế, nhưng bố con có bao giờ nghe theo mẹ đâu.”
“Mẹ nuông chiều bố con như vậy là không được. Mẹ nghe giọng bố rồi chứ? Mẹ không thấy giọng bố lè nhè à? Nếu để thế này, có ngày bố con sẽ gây tai nạn mất.” Mina ra khỏi phòng khách.
“Chờ con với!” Madoka chạy theo. “Con cũng đi.”
“Madoka đợi ở nhà đi. Chỉ có một cái xe đạp thôi*.”
“Mẹ chở con là được mà. Con muốn đạp xe đi dạo trên đường phố Hokkaido cơ!”
Mina vừa xỏ giày vừa cười.
“Cái xe đó không đủ điệu đà để đạp đi dạo được đâu. Có ai lại chở một người bằng xe đạp tới khuyên người khác không nên lái xe sau khi uống rượu bao giờ. Mà thôi cũng được.”
“Vâng, được chứ, được chứ! Đi thôi đi thôi!”
“Nhưng mà mặc bộ đó lạnh đấy. Con có mang theo áo phao gi-lê đúng không? Mặc cái đó vào đi.”
“Vâng.”
Khi Madoka khoác áo phao gi-lê lên người rồi ra ngoài, thì Mina đã lôi được chiếc xe đạp phía sau nhà ra. Quả thật chiếc xe không hợp với việc “đạp xe đi dạo” chút nào. Đó là một chiếc xe thô lậu dùng để chở hàng, đôi chỗ nổi lên những vết gỉ sét. Nhưng nó có vẻ vững chắc, và yên sau rộng để ngồi.
“Nhìn hướng mây đen bay này.” Mina nhìn lên trời lẩm bẩm.
Madoka cũng nhìn lên. Bầu trời phía xa đen kịt. Như thể trời sắp mưa tới nơi.
“Chúng ta đi mau thôi mẹ.”
“Ừ. Con bám chắc lấy mẹ nhé.”
“Vâng.” Madoka vòng hai tay quanh thân thể mảnh mai của mẹ.
Mina bắt đầu đạp pê-đan. Gió đằng trước có vẻ lạnh, nhưng Madoka áp má vào lưng mẹ nên không sao. Hơi ấm và mùi hương của mẹ truyền tới cô bé qua lớp áo khoác len màu xanh.
Vì là khu phố nhỏ nên đạp xe một lúc, nhà dân đã thưa thớt hẳn. Khi ra tới con đường thẳng sắp dẫn tới khu phố bên cạnh, đột nhiên xung quanh tối sầm. Gần như cùng lúc đó, chiếc xe đạp khựng lại.
“Sao thế mẹ?”
Ngay sau câu hỏi của Madoka, có cái gì đó rơi rào rào từ trên trời xuống. Nếu là mưa thì trông lạ quá. Nhìn thứ vừa rơi vào cánh tay mình, Madoka kinh ngạc. Đó là một viên đá nhỏ.
“Khổ rồi!” Mina nói, quay xe lại. Đập vào mắt Madoka là một cột đen thẳng tắp kéo dài từ bầu trời đen kịt tới mặt đất
“Mẹ ơi, kia là cái gì?”
“Vòi rồng đấy!” Mina kêu lớn. “Phải mau tìm chỗ trốn thôi!”
Những hạt mưa bắt đầu rơi. Mina gắng hết sức đạp pê-đan. Madoka nhìn ra phía sau, giật thót mình. Vì cây cột tròn khổng lồ màu đen mỗi lúc một tiến gần họ. Vô số vật thể đang bị cuốn bay lên trời.
“Mẹ ơi, nó đuổi kịp chúng ta mất!”
Mina dừng xe. “Mau xuống xe! Qua chỗ này!”
Vứt xe ở đó, Mina nắm lấy tay con, bắt đầu chạy. Con gió dữ dội lạnh buốt khiến cơ thể chị bị đẩy lùi lại.
Không có nhà dân, nhưng ở bên đường có một ngôi nhà trông tựa nhà kho. Trước nhà có xe tải và những máy móc nặng nề. Mina chạy vội vào trong nhà. Nơi đây giống như văn phòng của một cơ quan nào đó, một phụ nữ trung niên đeo kính đang nhìn ra khung cảnh ngoài cửa sổ. Từ cửa sổ đó không nhìn thấy vòi rồng.
Trước sự xâm nhập đột ngột, người phụ nữ trung tuổi tỏ rõ vẻ bối rối. “Có chuyện gì vậy?”
“Vòi rồng chị ạ!” Mina hét lên, kéo cánh tay Madoka, đẩy cô bé xuống gầm chiếc bàn bên cạnh.
Ngay sau đó, cùng với một tiếng động khủng khiếp, cả căn nhà rung lên. Bị một cơn gió dữ dội cuốn lấy, chiếc bàn Madoka trú bên dưới đổ qua một bên. Cô bé nhìn thấy thân thể đang nằm úp của Mina bay lên, rời khỏi nền nhà. “Mẹ!” Madoka kêu lên thảm thiết.
Các mảnh kính và gạch vụn bay lên. Bụi mù mịt, mở mắt ra cũng thật khó khăn. Madoka nhắm tịt mắt, đợi thời khắc ác mộng qua đi.
Tiếng động chấm dứt, Madoka run run mở mắt. Xung quanh sáng sủa đến kỳ lạ. Chẳng mấy chốc, cô bé nhận ra các bức tường của ngôi nhà đều đã biến mất. Chiếc xe tải đỗ trước cửa bị lật ngang. Không thể tưởng tượng trên đời lại có quang cảnh như vậy.
Khi đó cột xoáy tròn như một con rồng đen đang rời đi xa. Nhưng Madoka vẫn chưa thể ra khỏi gầm bàn. Vì có rất nhiều thứ đang rơi từ trên trời xuống. Thêm nữa, cơn sợ hãi khiến cơ thể cô bé không thể cử động nổi.
Nghe thấy tiếng động lớn ngay gần đó, cô bé quay qua nhìn, hóa ra là mái tôn. Nó đã bị thổi bay lên trời lúc trước, giờ vừa rơi xuống. Madoka hít mạnh một hơi rồi bò ra. Chân cô bé run lập cập, bước không vững.
Nhìn xung quanh, cô bé hoảng hốt. Ngôi nhà mà hai mẹ con chạy vào giờ không còn chút vết tích. Chỉ còn lại một đống gạch vụn.
“Mẹ ơi, mẹ ơi!” Madoka lấy hết sức, gọi liên tiếp mấy câu. Nhưng không có lời đáp.
Vừa gọi vừa khóc, cô bé đi quanh đám gạch vụn. Xa xa có tiếng loa thông báo. Vòi rồng đen đó đã hướng về phía khu phố. Liệu bà ngoại có bình an không?
Một vật thể màu xanh dương quen thuộc lọt vào tầm mắt Madoka. Cô bé nhìn về phía đó. Không thể nhầm được. Đó chính là chiếc áo khoác len của Mina. Nó đang nằm dưới bức tường đổ.
Dồn hết sức lực, Madoka đẩy những mảnh tường sang một bên. Một lúc sau nửa thân trên của Mina hiện ra. Khuôn mặt chị xám ngắt, đôi mắt nhắm nghiền.
“Mẹ ơi! Mẹ ơi! Mẹ mở mắt ra đi!” Madoka dùng hết sức lay thân thể mẹ, vỗ vỗ vào má mẹ.
Mí mắt Mina khẽ động đậy. Sau đó hé mở.
“A, mẹ! Mẹ! Mẹ ráng lên! Con sẽ gọi bác sĩ bây giờ!”
Không biết câu nói của Madoka có được Mina nghe thấy không. Nhưng Mina mỉm cười. Sau đó lưỡi chị hơi cử động.
“Gì cơ ạ?” Madoka ghé tai vào sát miệng mẹ.
“Tốt rồi.” Hình như Mina thì thầm như vậy. Sau đó, chị lại nhắm mắt.
“Không! Không! Không! Mẹ, mẹ đừng chết! Đừng chết! Không! Không!”
Madoka ôm chặt thân thể mẹ, kêu lên. Nước mắt không ngừng tuôn rơi.