***

Có thể nói, không có đề tài thảo luận nào dễ gây tranh cãi như Trung Quốc, đặc biệt tại Việt Nam hiện nay. Phải thành thật thú nhận rằng, tôi là người hâm mộ Trung Quốc “từ đầu đến chân”, nhưng có khi cũng phải rà soát lại sự hâm mộ của mình khi có được thông tin mới. Chẳng ai phủ nhận rằng, Trung Quốc là một đất nước vĩ đại về nhiều mặt. Trên nhiều phương diện như: văn hóa, tổ chức chính trị, quản lý kinh tế, kinh doanh thương mại,… Trung Quốc có thể đóng vai trò làm tấm gương soi cho Việt Nam. Soi để học hỏi những điều tích cực và tránh né những sai lầm mà quốc gia khổng lồ này đã phạm phải (Cách mạng Văn hóa là một ví dụ).

 Trên bình diện toàn cầu, việc học hỏi nghiên cứu về quốc gia khổng lồ này lúc nào cũng thu hút được sự quan tâm của giới trí thức và truyền thông. Trong quan hệ quốc tế ngày nay, Trung Quốc nghiễm nhiên đóng vai trò quyết định không thua kém gì so với các siêu cường thế giới khác. Trong bộ sách nổi tiếng Thế giới đi về đâu? (NXB. Thế Giới, Hà Nội, 2010), tác giả Grzegorz W. Kolodko đã dành rất nhiều trang giấy cho vai trò của Trung Quốc trong thế giới đương đại. Ông viết: “Trung Quốc đã đi theo con đường của Trung Quốc, là con đường đặc biệt đúng đắn nếu nhìn từ góc độ phát triển” (tr.316).

Bộ sách Nhân Văn Trung Quốc của Nhà xuất bản Truyền bá Ngũ Châu với nhiều hình ảnh minh họa sinh động, đã cung cấp cho người đọc một bức tranh toàn cảnh về Trung Quốc đương đại sau 30 năm cải cách kinh tế. Tất cả các phương diện của kinh tế, văn hóa, xã hội Trung Quốc đều được đề cập đến một cách ngắn gọn, có sức khái quát cao, dễ cho người đọc nắm bắt được những thông tin cơ bản: chế độ chính trị, kinh tế, lịch sử, văn hóa, xã hội, địa lí, pháp luật, ngoại giao, quốc phòng, dân tộc, tôn giáo, khoa học, kỹ thuật, giáo dục, môi trường. Có thể nói đây là bộ bách khoa toàn thư về Trung Quốc hiện đại. Tôi cảm thấy hơi thất vọng khi thấy thiếu những phần bàn về nghệ thuật, điện ảnh, văn học, triết học, ẩm thực, y học, phong thủy, nhưng có lẽ như vậy lại tốt hơn. Nếu những người chủ biên quá ôm đồm, bộ sách chắc chắn sẽ dầy gấp đôi, dễ làm người đọc khiếp đảm. Vả lại, đã có khá nhiều các bộ toàn thư khác liên quan đến văn học và triết học rồi, sự đóng góp của bộ sách sẽ không có điểm nhấn rõ rệt.

Bộ sách Nhân Văn Trung Quốc gồm có:

***

Cuốn sách Lễ Tết Trung Quốc của tác giả Vi Lê Minh, thuộc bộ sách Nhân Văn Trung Quốc do Nhà xuất bản Truyền bá Ngũ Châu phát hành, là một tác phẩm khám phá nguồn gốc, quá trình hình thành và ý nghĩa văn hóa của các lễ tết cổ truyền tại Trung Quốc – quốc gia đa dân tộc với hơn 5.000 năm lịch sử. Sách nhấn mạnh rằng các ngày lễ tết không chỉ là những sự kiện mang tính thời điểm mà còn là sự kết tinh của tinh thần và tình cảm dân tộc Trung Hoa, thấm sâu vào đời sống xã hội và trở thành một phần di sản văn hóa quý báu.

Tác phẩm trình bày hành trình phát triển chậm rãi nhưng bền bỉ của các lễ tết, từ giai đoạn hình thành, hoàn thiện đến khi hòa nhập vào cuộc sống thường nhật. Sự tiến bộ của lực lượng sản xuất, đời sống nhân dân được nâng cao, cùng với sự xuất hiện của tôn giáo và các hoạt động xã hội, đã tạo nền tảng cho sự ra đời và phát triển của các lễ hội. Đặc biệt, sách chỉ ra mối liên hệ chặt chẽ giữa lễ tết với tri thức cổ đại Trung Quốc, như thiên văn, lịch pháp và toán học. Việc phân chia tháng theo âm lịch đã góp phần định hình thời điểm tổ chức các lễ hội lớn như Tết Nguyên Đán, Tết Thanh Minh, Tết Đoan Ngọ, hay Tết Trung Thu. Mỗi lễ tết mang nét độc đáo riêng, phản ánh sự đa dạng văn hóa và sự phong phú trong đời sống tinh thần của người dân Trung Quốc.

---

Đánh giá sách

Điểm mạnh:

1. Tính khái quát cao: Cuốn sách cung cấp cái nhìn tổng quan về nguồn gốc và ý nghĩa của các lễ tết, giúp người đọc dễ dàng nắm bắt mối liên hệ giữa văn hóa lễ hội và sự phát triển của xã hội Trung Quốc qua các thời kỳ.
2. Giá trị văn hóa sâu sắc: Tác giả không chỉ liệt kê các lễ tết mà còn phân tích chúng như một phần không thể tách rời của bản sắc dân tộc, từ đó làm nổi bật sự phong phú và lâu đời của văn hóa Trung Hoa.
3. Liên hệ lịch sử và khoa học: Việc gắn kết lễ tết với các lĩnh vực như thiên văn và lịch pháp mang đến chiều sâu học thuật, giúp độc giả hiểu rõ hơn về sự giao thoa giữa tri thức và truyền thống.
4. Phù hợp với người mới tìm hiểu: Ngôn ngữ dễ hiểu và cách trình bày súc tích khiến sách trở thành tài liệu nhập môn lý tưởng cho những ai muốn khám phá văn hóa Trung Quốc.

Điểm hạn chế:

1. Thiếu chi tiết cụ thể: Dù bao quát nhiều lễ tết, sách có thể chưa đi sâu vào từng lễ hội cụ thể (như phong tục, nghi thức, hay biến đổi theo thời gian), khiến người đọc muốn tìm hiểu kỹ hơn có thể cảm thấy chưa đủ.
2. Hạn chế về minh họa: Là một ebook, nếu thiếu hình ảnh sinh động về các lễ tết (như cảnh đón Tết Nguyên Đán hay đèn lồng Trung Thu), trải nghiệm của độc giả có thể bị giảm đi.
3. Góc nhìn đơn chiều: Sách tập trung vào khía cạnh lịch sử và văn hóa mà chưa đề cập nhiều đến cách các lễ tết này được duy trì hoặc biến đổi trong xã hội Trung Quốc hiện đại, đặc biệt trong bối cảnh toàn cầu hóa.

Tổng kết:

Lễ Tết Trung Quốc của Vi Lê Minh là một tác phẩm đáng đọc, đặc biệt với những ai yêu thích văn hóa truyền thống và muốn hiểu thêm về cách các lễ hội phản ánh đời sống tinh thần của người Trung Hoa. Dù không đi sâu vào chi tiết từng lễ tết, sách vẫn thành công trong việc truyền tải ý nghĩa lịch sử và văn hóa của chúng một cách súc tích và dễ tiếp cận. Đây là nguồn tài liệu bổ ích để bổ sung kiến thức về Trung Quốc, đặc biệt trong bối cảnh bạn đã bày tỏ sự hâm mộ đất nước này. Điểm đánh giá: 7.8/10.

---

Ghi chú thêm:

Thuộc bộ Nhân Văn Trung Quốc, cuốn sách đóng góp một mảnh ghép quan trọng vào bức tranh văn hóa Trung Quốc mà bạn yêu thích. Nếu bạn muốn tìm hiểu sâu hơn về các phong tục cụ thể hoặc ảnh hưởng của lễ tết trong đời sống hiện đại, có thể cần kết hợp thêm các tài liệu khác ngoài bộ sách này.