***

Có thể nói, không có đề tài thảo luận nào dễ gây tranh cãi như Trung Quốc, đặc biệt tại Việt Nam hiện nay. Phải thành thật thú nhận rằng, tôi là người hâm mộ Trung Quốc “từ đầu đến chân”, nhưng có khi cũng phải rà soát lại sự hâm mộ của mình khi có được thông tin mới. Chẳng ai phủ nhận rằng, Trung Quốc là một đất nước vĩ đại về nhiều mặt. Trên nhiều phương diện như: văn hóa, tổ chức chính trị, quản lý kinh tế, kinh doanh thương mại,… Trung Quốc có thể đóng vai trò làm tấm gương soi cho Việt Nam. Soi để học hỏi những điều tích cực và tránh né những sai lầm mà quốc gia khổng lồ này đã phạm phải (Cách mạng Văn hóa là một ví dụ).

Trên bình diện toàn cầu, việc học hỏi nghiên cứu về quốc gia khổng lồ này lúc nào cũng thu hút được sự quan tâm của giới trí thức và truyền thông. Trong quan hệ quốc tế ngày nay, Trung Quốc nghiễm nhiên đóng vai trò quyết định không thua kém gì so với các siêu cường thế giới khác. Trong bộ sách nổi tiếng Thế giới đi về đâu? (NXB. Thế Giới, Hà Nội, 2010), tác giả Grzegorz W. Kolodko đã dành rất nhiều trang giấy cho vai trò của Trung Quốc trong thế giới đương đại. Ông viết: “Trung Quốc đã đi theo con đường của Trung Quốc, là con đường đặc biệt đúng đắn nếu nhìn từ góc độ phát triển” (tr.316).

Bộ sách Nhân Văn Trung Quốc của Nhà xuất bản Truyền bá Ngũ Châu với nhiều hình ảnh minh họa sinh động, đã cung cấp cho người đọc một bức tranh toàn cảnh về Trung Quốc đương đại sau 30 năm cải cách kinh tế. Tất cả các phương diện của kinh tế, văn hóa, xã hội Trung Quốc đều được đề cập đến một cách ngắn gọn, có sức khái quát cao, dễ cho người đọc nắm bắt được những thông tin cơ bản: chế độ chính trị, kinh tế, lịch sử, văn hóa, xã hội, địa lí, pháp luật, ngoại giao, quốc phòng, dân tộc, tôn giáo, khoa học, kỹ thuật, giáo dục, môi trường. Có thể nói đây là bộ bách khoa toàn thư về Trung Quốc hiện đại. Tôi cảm thấy hơi thất vọng khi thấy thiếu những phần bàn về nghệ thuật, điện ảnh, văn học, triết học, ẩm thực, y học, phong thủy, nhưng có lẽ như vậy lại tốt hơn. Nếu những người chủ biên quá ôm đồm, bộ sách chắc chắn sẽ dầy gấp đôi, dễ làm người đọc khiếp đảm. Vả lại, đã có khá nhiều các bộ toàn thư khác liên quan đến văn học và triết học rồi, sự đóng góp của bộ sách sẽ không có điểm nhấn rõ rệt.

Bộ sách Nhân Văn Trung Quốc gồm có:

***

“Đồ Đồng Trung Quốc” của tác giả Lý Tùng, do TS. Trương Gia Quyền dịch, là một phần trong bộ sách “Nhân Văn Trung Quốc” của Nhà xuất bản Truyền bá Ngũ Châu. Cuốn sách khám phá vai trò quan trọng của đồ đồng thau trong lịch sử văn minh nhân loại, với trọng tâm là sự phát triển độc đáo của nền văn hóa đồng thau Trung Quốc. Dù không phải là nơi đầu tiên trên thế giới xuất hiện đồ đồng, Trung Quốc nổi bật với sự đa dạng về chủng loại, phong phú trong tạo hình, kỹ thuật đúc tinh xảo và chiều sâu văn hóa lịch sử ẩn chứa trong từng hiện vật.

Tác phẩm giới thiệu các món đồ đồng thau quý giá, từ đó tái hiện một cách sinh động bức tranh về đời sống và xã hội thời kỳ đồ đồng ở Trung Quốc cổ đại. Với ngôn ngữ rõ ràng và cuốn hút, Lý Tùng không chỉ cung cấp thông tin mà còn giúp độc giả cảm nhận được “âm thanh vọng lại” từ thời kỳ ấy, hé lộ một diện mạo độc đáo của văn minh Trung Hoa.

---

Đánh giá sách

“Đồ Đồng Trung Quốc” là một tác phẩm ấn tượng, kết hợp hài hòa giữa kiến thức lịch sử và cảm hứng nghệ thuật. Điểm mạnh của cuốn sách nằm ở cách tác giả Lý Tùng biến những hiện vật đồng thau khô khan thành những câu chuyện sống động, gắn kết chúng với bối cảnh văn hóa và xã hội cổ đại. Sự nhấn mạnh vào tính độc đáo của đồ đồng Trung Quốc – từ kỹ thuật đúc đến ý nghĩa văn hóa – giúp người đọc nhận ra giá trị đặc biệt của di sản này trong lịch sử thế giới.

Bản dịch của TS. Trương Gia Quyền được thực hiện cẩn thận, giữ được sự sinh động và mạch lạc của nguyên tác. Nếu ebook có hình ảnh minh họa (như đặc trưng của bộ sách “Nhân Văn Trung Quốc”), thì đây là một lợi thế lớn, giúp người đọc dễ dàng hình dung vẻ đẹp và sự tinh tế của các món đồ đồng. Nội dung rõ ràng, dễ tiếp cận, phù hợp với cả độc giả phổ thông lẫn những người quan tâm đến khảo cổ học và văn hóa học.

Tuy nhiên, cuốn sách có thể chưa đáp ứng được kỳ vọng của những ai muốn tìm hiểu chi tiết về kỹ thuật chế tác hoặc phân tích sâu hơn về từng hiện vật cụ thể. Nội dung dường như tập trung vào việc giới thiệu tổng quan hơn là đi sâu vào các khía cạnh chuyên môn. Ngoài ra, việc thiếu so sánh với các nền văn hóa đồ đồng khác trên thế giới có thể là một điểm trừ nhỏ đối với độc giả muốn đặt Trung Quốc trong bối cảnh toàn cầu.

Tóm lại, “Đồ Đồng Trung Quốc” là một tác phẩm đáng đọc, mang đến cái nhìn sâu sắc và thú vị về một giai đoạn quan trọng của văn minh Trung Hoa. Cuốn sách không chỉ là nguồn tư liệu bổ ích mà còn là lời mời gọi khám phá di sản văn hóa qua những hiện vật đồng thau, xứng đáng được đánh giá cao vì sự kết hợp giữa thông tin và cảm xúc mà nó truyền tải.