***

Có thể nói, không có đề tài thảo luận nào dễ gây tranh cãi như Trung Quốc, đặc biệt tại Việt Nam hiện nay. Phải thành thật thú nhận rằng, tôi là người hâm mộ Trung Quốc “từ đầu đến chân”, nhưng có khi cũng phải rà soát lại sự hâm mộ của mình khi có được thông tin mới. Chẳng ai phủ nhận rằng, Trung Quốc là một đất nước vĩ đại về nhiều mặt. Trên nhiều phương diện như: văn hóa, tổ chức chính trị, quản lý kinh tế, kinh doanh thương mại,… Trung Quốc có thể đóng vai trò làm tấm gương soi cho Việt Nam. Soi để học hỏi những điều tích cực và tránh né những sai lầm mà quốc gia khổng lồ này đã phạm phải (Cách mạng Văn hóa là một ví dụ).

Trên bình diện toàn cầu, việc học hỏi nghiên cứu về quốc gia khổng lồ này lúc nào cũng thu hút được sự quan tâm của giới trí thức và truyền thông. Trong quan hệ quốc tế ngày nay, Trung Quốc nghiễm nhiên đóng vai trò quyết định không thua kém gì so với các siêu cường thế giới khác. Trong bộ sách nổi tiếng Thế giới đi về đâu? (NXB. Thế Giới, Hà Nội, 2010), tác giả Grzegorz W. Kolodko đã dành rất nhiều trang giấy cho vai trò của Trung Quốc trong thế giới đương đại. Ông viết: “Trung Quốc đã đi theo con đường của Trung Quốc, là con đường đặc biệt đúng đắn nếu nhìn từ góc độ phát triển” (tr.316).

Bộ sách Nhân Văn Trung Quốc của Nhà xuất bản Truyền bá Ngũ Châu với nhiều hình ảnh minh họa sinh động, đã cung cấp cho người đọc một bức tranh toàn cảnh về Trung Quốc đương đại sau 30 năm cải cách kinh tế. Tất cả các phương diện của kinh tế, văn hóa, xã hội Trung Quốc đều được đề cập đến một cách ngắn gọn, có sức khái quát cao, dễ cho người đọc nắm bắt được những thông tin cơ bản: chế độ chính trị, kinh tế, lịch sử, văn hóa, xã hội, địa lí, pháp luật, ngoại giao, quốc phòng, dân tộc, tôn giáo, khoa học, kỹ thuật, giáo dục, môi trường. Có thể nói đây là bộ bách khoa toàn thư về Trung Quốc hiện đại. Tôi cảm thấy hơi thất vọng khi thấy thiếu những phần bàn về nghệ thuật, điện ảnh, văn học, triết học, ẩm thực, y học, phong thủy, nhưng có lẽ như vậy lại tốt hơn. Nếu những người chủ biên quá ôm đồm, bộ sách chắc chắn sẽ dầy gấp đôi, dễ làm người đọc khiếp đảm. Vả lại, đã có khá nhiều các bộ toàn thư khác liên quan đến văn học và triết học rồi, sự đóng góp của bộ sách sẽ không có điểm nhấn rõ rệt.

Bộ sách Nhân Văn Trung Quốc gồm có:

***

“Chữ Hán Trung Quốc” của tác giả Hàn Giám Đường, do ThS. Đăng Thúy Thúy dịch, là một tác phẩm trong bộ sách “Nhân Văn Trung Quốc” của Nhà xuất bản Truyền bá Ngũ Châu. Cuốn sách khám phá nguồn gốc, quá trình hình thành, diễn biến và phát triển của chữ Hán – loại chữ viết vuông vắn đặc trưng gắn liền với văn minh Trung Hoa. Tác giả nhấn mạnh rằng, để hiểu sâu về văn hóa Trung Quốc, việc tìm hiểu chữ Hán là bước đầu tiên không thể bỏ qua.

Sách giải thích rằng chữ Hán không khó như nhiều người lầm tưởng. Mỗi chữ đều tuân theo quy luật riêng, kết hợp giữa hình tượng, âm đọc và ý nghĩa, giúp việc học trở nên đơn giản và dễ nhớ nếu nắm được bản chất. Qua các câu chuyện thú vị đằng sau từng chữ, tác giả tái hiện cuộc sống, tư tưởng, quan niệm và triết lý của người Trung Quốc xưa, nhiều giá trị vẫn còn nguyên vẹn đến ngày nay. Ngoài ra, sách còn giới thiệu hệ thống các thể chữ, nghệ thuật thư pháp, mỹ thuật chữ Hán và nghệ thuật khắc dấu, mang đến một “đại tiệc thị giác” về sự tinh tế của ngôn ngữ này.

---

Đánh giá sách

“Chữ Hán Trung Quốc” là một tác phẩm xuất sắc, vừa mang tính học thuật vừa gần gũi với người đọc phổ thông. Điểm mạnh lớn nhất của cuốn sách là cách tiếp cận dễ hiểu: thay vì chỉ phân tích khô khan, Hàn Giám Đường kể những câu chuyện sinh động về nguồn gốc và ý nghĩa của chữ Hán, làm sáng tỏ mối liên hệ giữa ngôn ngữ và văn hóa Trung Hoa. Việc lồng ghép nghệ thuật thư pháp, khắc dấu và các thể chữ còn nâng tầm cuốn sách thành một tài liệu tham khảo phong phú về cả thẩm mỹ lẫn tri thức.

Bản dịch của ThS. Đăng Thúy Thúy được thực hiện chính xác, mạch lạc, giữ nguyên tinh thần nguyên tác, trong khi các hình ảnh minh họa in màu (nếu có trong ebook) giúp người đọc dễ dàng hình dung và cảm nhận vẻ đẹp của chữ Hán. Nội dung phong phú nhưng được trình bày ngắn gọn, có hệ thống, phù hợp cho cả người mới bắt đầu và những ai đã có nền tảng về tiếng Trung.

Tuy nhiên, cuốn sách có thể hơi thiên về lý thuyết và thiếu phần hướng dẫn thực hành cụ thể cho người muốn tự học viết chữ Hán. Với những độc giả không quen với văn hóa Trung Quốc, một số khái niệm triết lý hoặc bối cảnh lịch sử có thể cần thêm giải thích để dễ tiếp cận hơn.

Tóm lại, “Chữ Hán Trung Quốc” là một món quà tinh thần giá trị, không chỉ dành cho sinh viên ngành tiếng Trung, Đông phương học hay văn hóa học, mà còn cho bất kỳ ai say mê nghệ thuật ngôn ngữ và muốn khám phá chiều sâu văn minh Trung Hoa. Cuốn sách xứng đáng được đánh giá cao vì sự kết hợp hài hòa giữa kiến thức, nghệ thuật và tính ứng dụng.